مخرب ترین موشکهای بالستیک قاره پیمای جهان

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛  موشک بالستیک قاره پیما که به اختصار ICBM (سرواژه عبارت Intercontinental Ballistic Missile) نامیده می‌شود برای رساندن سلاح‌های هسته‌ای به هدف طراحی شده اند. این سلاح‌های مرگبار دارای برد حداقلی ۵٫۵۰۰ کیلومتر هستند و نمونه‌های مدرن موشک‌های بالستیک قاره پیما بیش از یک کلاهک هسته‌ای حمل می‌کنند. بیشتر این موشک‌های مدرن از ویژگی MIRV برخوردارند که همان قابلیت هدفگیری مستقل چندگانه (Multiple Independently targetable Re-entry Vehicles) است. از این رو یک موشک بالستیک قاره پیما می‌تواند چندین کلاهک هسته‌ای حمل کند که هر کدام از آن‌ها هدفی متفاوت را مورد اصابت قرار خواهد داد. علاوه بر این، موشک‌های بالستیک قاره پیما می‌توانند گستره‌ای از طعمه‌ها را با خود حمل کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد بر سیستم‌های دفاع موشکی دشمن چیره شوند.

موشک بالستیک قاره پیما را می‌توان در داخل سیلو، سوار بر یک خودرو متحرک، روی یک سیستم ریلی یا در داخل یک زیردریایی نصب و آماده شلیک شود. شناسایی و نابودی پیش از پرتاب موشک‌های بالستیک قاره پیمای متحرک بسیار دشوار و پیچیده است. اما بهترین، قوی‌ترین و مرگبارترین موشک‌های بالستیک قاره پیمای جهان کدامند؟ اگر چه ممکن است معیار‌های متفاوتی برای رده بندی موشک‌های بالستیک قاره پیما وجود داشته باشد، اما بُرد و میزان ظرفیت انفجاری یک موشک بالستیک قاره پیما، تعداد و قدرت انفجاری هر یک از اجزای هدفگیری مستقل چندگانه (MIRV ها)، دقت، نوع سیستم پرتابی و تکنولوژی‌های مختلفی که در ساخت این موشک به کار رفته و باعث شکست خوردن سیستم دفاع موشکی دشمن در ساقط کردن آن می‌شود از مهم‌ترین معیار‌های تعیین قدرت موشک‌های بالستیک قاره پیما به شمار می‌آیند.

در مقاله حاضر بر اساس ویژگی‌های و داده‌هایی که در مورد این موشک‌ها در دسترس قرار دارد بهترین موشک‌های بالستیک قاره پیمای جهان انتخاب شده اند. شایان ذکر است که تمامی این موشک‌های بالستیک از قدرت تخریب هولناکی برخوردار بوده و قادرند یک کشور را به طور کامل نابود سازند. در این فهرست موشک‌های بالستیک قاره پیمایی که هنوز در حال توسعه بوده یا به صورت موفقیت آمیز آزمایش نشده اند نادیده گرفته شده اند.

 موشک بالستیک قاره پیمای بولاوا (روسیه)

موشک بولاوا (Bulava) یک موشک بالستیک قاره پیمای جدید ساخت روسیه است که از زیردریایی‌های جدید این کشور با نام کلاس بوری (Borei) شلیک می‌شود. این موشک در واقع نسخه دریایی موشک Topol-M بوده و توسعه آن با تاخیر‌ها و مشکلاتی همراه بوده است که از آن میان می‌توان به پرتاب‌های آزمایشی ناموفق متعدد اشاره کرد. موشک بولاوا برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ پرتاب موفقی را تجربه کرده و از آن زمان تاکنون عملیاتی شده، اما تا سال ۲۰۱۷ از ۲۷ پرتاب آزمایشی ۱۲ تست با شکست مواجه شده است. طراحی این موشک هنوز بسیار خام بوده و باید تغییرات و روزآمدسازی‌های زیادی روی آن انجام گیرد.

در مقایسه با موشک بالستیک آمریکایی Trident D۵، نمونه روسی عملکرد ضعیف تری دارد. این موشک بالستیک روسی برد کمتری داشته، کلاهک‌های هسته‌ای کمتری حمل کرده و از دقت بسیار کمتری نیز برخوردار است. برد موشک بولاوا توسط مقامات روسی ۹٫۵۰۰ کیلومتر اعلام شده و ۶ کلاهک MIRV که هر کدام قدرت انفجاری ۱۵۰ کیلوتن دارند روی آن نصب می‌شود. البته این موشک توان حمل ۱۰ MIRV را نیز دارد که در این صورت برد آن به ۴٫۰۰۰ کیلومتر کاهش خواهد یافت. موشک بالستیک بولاوا یک سیستم هدایت astro-inertial داشته و از سیستم جهت یابی ماهواره‌ای GLONASS نیز سود می‌برد. دایره خطای احتمالی (CEP) این موشک ۳۵۰ متر است و می‌تواند سیستم‌های دفاع موشکی دشمن را گمراه سازد.

در صورت مورد حمله قرار گرفته زیردریایی‌های روسی، این موشک‌ها دستکم اثرات ناشی از موج اول حمله را تاب خواهند آورد. هر زیردریایی کلاس بوری ۱۶ موشک بالستیک قاره پیمای بولاوا حمل می‌کند. تا سال ۲۰۱۷، ۳ فروند از زیردریایی‌های این کلاس وارد سرویس در ناوگان دریایی روسیه شده اند. موشک‌های بولاوا را می‌توان با استفاده از لانچر‌های ریلی یا بر روی لانچر‌های خودرویی متحرک نیز پرتاب کرد. در روی کاغذ موشک بالستیک قاره پیمای بولاوا بسیار قدرتمندتر از برخی از موشک‌های دیگر حاضر در این فهرست است، اما به دلیل مشکلاتی که در کارکرد این موشک وجود دارد در رتبه دهم قرار گرفته است. بر اساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته، زیردریایی‌های کلاس بوری که مجهز به این موشک هستند تا سال ۲۰۴۰ قلب ناوگان زیردریایی‌های روسیه را تشکیل خواهند داد.

موشک بالستیک قاره پیمای JL-۲ (چین)

موشک JL-۲ جدیدترین موشک بالستیک قاره پیمای ساخت چین است که از زیردریایی‌های این کشور شلیک می‌شود و نسخه دریایی موشک بالستیک زمین-پرتاب DF-۳۱ به شمار می‌آید. این موشک برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ پرتاب شده و روی زیردریایی‌های کلاس جین (Jin) نصب گردید. بدین ترتیب چین برای اولین بار توانست به قابلیت حمله هسته‌ای قابل توجه از لانچر‌های دریایی دست یابد. زیردریایی‌های کلاس ژیا (Xia) که در گذشته به موشک‌های بالستیک کوتاه برد JL-۱ مجهز شده بودند ارزش استراتژیک قابل توجهی نداشتند. بر اساس برآوردها، موشک جدید JL-۲ دارای برد ۷٫۴۰۰ تا ۸٫۰۰۰ کیلومتر است که برای رسیدن به اهدافی در اروپا، هند، روسیه و بیشتر نقاط ایالات متحده کافی به نظر می‌رسد.

این موشک توانایی حمل یک کلاهک هسته‌ای ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلوتنی یا ۳ تا ۴ MIRV که هر کدام قدرت انفجار ۹۰ کیلوتنی دارند را داراست. در این موشک بالستیک قاره پیما سیستم جهت یابی astro-inertial با سیستم بومی هدایت ماهواره‌ای BeiDou ترکیب شده است. بر اساس برآوردها، دایره خطای احتمالی این موشک ۱۰۰ متر است. هر زیردریایی کلاس جین ۱۲ فروند از این موشک‌ها را در زرادخانه خود حمل می‌کند، زیردریایی‌هایی که تا سال ۲۰۱۶ تنها ۴ فروند از آن‌ها وارد سرویس شده است. این موشک‌های زیردریایی- پرتاب به احتمال فراوان در نتیجه موج اول حمله به زیردریایی‌های چینی سالم می‌مانند. در صورت اخطار‌های قبلی، زیردریایی‌های کلاس جین می‌توانند پایگاه‌های خود را ترک کرده و در آب‌های ساحلی چین عملیات انجام دهند در حالی که توسط ناوگان دریایی چین محافظت می‌شوند.

با این وجود، زیردریایی‌های کلاس جین به اندازه زیردریایی‌های غربی پیشرفته نبوده و ضعیف‌تر از زیردریایی‌های روسی به شمار می‌آیند. در واقع می‌توان گفت که چین در زمینه تکنولوژی زیردریایی همیشه عقب‌تر از دیگر قدرت‌های نظامی جهان بوده و زیردریایی‌های نسل جدید این کشور نیز به اندازه رقبای غربی و روسی خود قدرت رادارگریزی و پنهانکاری ندارند. این زیردریایی‌ها نیز مانند زیردریایی‌های کلاس دلتا ۳ روسیه که در دهه ۱۹۷۰ تولید شدند پرسروصدا هستند. در حال حاضر زیردریایی‌های جدیدی با قابلیت پرتاب موشک‌های بالستیک قاره پیما توسط نیروی دریایی چین در مرحله آزمایش و توسعه قرار دارند.

 موشک بالستیک قاره پیمای DF-۳۱AG (چین)

موشک DF-۳۱AG یک موشک بالستیک قاره پیمای جدید ساخت چین است که اولین تصاویر مربوط به آن در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. ظاهراً این موشک در سال ۲۰۱۵ آزمایش شده و خبر ساخت آن به طور رسمی در سال ۲۰۱۷ اعلام شد. این سیستم موشکی ابتدا با عنوان DF-۳۱B شناخته می‌شد، اما بعد‌ها نام رسمی آن DF-۳۱AG اعلام گردید. موشک بالستیک قاره پیمای مذکور برای اولین بار در جریان رژه نظامی بزرگ ارتش آزادی چین به مناسبت نودمین سالگرد تاسیس این ارتش به نمایش درآمد. این موشک در میان مرگبارترین موشک‌های بالستیک قاره پیمای جهان جایگاه خاصی دارد هر چند که کوچکتر و کم قدرت‌تر از موشک‌های بالستیک قاره پیمای DF-۴۱ است.

موشک بالستیک DF-۳۱AG در واقع نسخه مدرن و جدید موشک‌های بالستیک DF-۳۱A است که از لانچر‌های سیلویی پرتاب می‌شد و نمونه متحرک جاده‌ای ان نیز روی یک تریلر مخصوص نصب می‌شد. نمونه جدید این موشک بالستیک بر روی یک خودرو ۸ محور با قدرت تحرک بالا نصب شده است. این موضوع قابلیت‌های پرتاب موشک بالستیک قاره پیمای DF-۳۱AG را افزایش داده که احتمال بقای آن در اثر مورد حمله قرار گرفتن قبل از پرتاب را افزایش می‌دهد. از نظر قابلیت‌های مفهومی، این موشک شباهت زیادی به موشک‌های بالستیک قاره پیمای روسی مانند Topol و Yars دارد. موشک بالستیک قاره پیمای DF-۳۱AG از سوخت جامد استفاده می‌کند و در طی سه مرحله به هدف خود می‌رسد.

برد نهایی این موشک ۱۱٫۲۰۰ کیلومتر بوده و توانایی هدف قرار دادن تمامی خاک ایالات متحده، اروپا و روسیه را دارد. در حالی که نسخه قدیمی DF-۳۱A توان حمل تنها یک کلاهک را داشت، نسخه DF-۳۱AG توانایی چندین MIRV را دارد. در واقع این موشک بالستیک می‌تواند ۳ MIRV با قدرت آتش ۲۰، ۹۰ و ۱۵۰ کیلوتن را حمل کند و نسبت به نسخه قدیمی‌تر نیز از برد و توان بقای بیشتری برخوردار است. موشک مذکور دارای سیستم جهت یابی داخلی و سیستم جهت یابی ماهواره‌ای بومی BeiDou بوده و بر اساس برخی ادعا‌ها دقت این موشک ۱۵۰ متر و یا حتی دقیق‌تر است و البته از طعمه‌هایی برای فریب سیستم‌های دفاع موشکی دشمن نیز سود می‌برد.

 موشک بالستیک قاره پیمای DF-۴۱ (چین)

موشک DF-۴۱ در حال حاضر قدرتمندترین موشک بالستیک قاره پیمای ساخت چین است. این موشک توسط یک لانچر سوار بر خودروی ۸ محور پرتاب شده و شباهت زیادی به موشک‌های با لانچر متحرک زمینی Topol-M و Yars دارد. اولین تست‌های پرتابی این موشک بالستیک در سال ۲۰۱۳ انجام شده و دومین آزمایش نیز یکسال بعد صورت گرفت. گزارش‌هایی مبنی بر شلیک میدانی این موشک‌های بالستیک در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز وجود دارد. موشک بالستیک DF-۴۱ از نوع سوخت جامد بوده و برد حداکثر آن ۱۲٫۰۰۰ کیلومتر عنوان شده که توان حمل بیش از ۱۰ MIRV را نیز داراست.

برد این موشک برای رسیدن به تمامی نقاط ایالات متحده، روسیه و اروپا کافی است و رسیدن آن از لحظه پرتاب تا لحظه اصابت به اهداف در دوردست‌ترین نقاط ایالات متحده تنها ۲۰ تا ۲۵ دقیقه طول خواهد کشید. این موشک بالستیک قاره پیما بسیار قدرتمند و ویرانگر بوده و می‌تواند یک کشور را به طور کامل نابود سازد. موشک بالستیک DF-۴۱ از سیستم هدایت و جهت یابی مشابه دیگر موشک بالستیک چینی در گزینه قبلی سود می‌برد و دقت آن ۱۵۰ متر و یا حتی دقیق‌تر است. خودرو ۸ محور حمل کننده لانچر این موشک توانایی حرکت در انواع عوارض زمین را داراست که نتیجه همکاری‌های این کشور با کمپانی کامیون سازی MZKT بلاروس است. بدین ترتیب موشک‌های بالستیک قاره پیمای چین دیگر مانند گذشته محدود به پرتاب از لانچر‌های ثابت نبوده و رهگیری و نابودی آن‌ها برخلاف کذشته بسیار دشوار است.

 موشک بالستیک قاره پیمای M۵۱ (فرانسه)

موشک M۵۱ یک موشک بالستیک قاره پیمای فرانسوی زیردریایی-پرتاب است که کار بر روی آن از سال ۱۹۹۲ آغاز شده و برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ پرتاب شد. موشک بالستیک مذکور توسط زیردریایی‌های کلاس Le Triomphant حمل شده که در حال حاضر تنها ۴ فروند از آن‌ها در ناوگان دریایی کشور مشغول خدمت هستند. حداکثر برد موشک بالستیک قاره پیمای M۵۱ حدود ۱۰٫۰۰۰ کیلومتر و در صورت بالاترین بارگیری کلاهکی برد آن به ۸٫۰۰۰ کیلومتر کاهش می‌یابد. بدین ترتیب این موشک قدرتمند بیشتر نقاط چین و روسیه را در تیررس خود می‌بیند. هر موشک بین ۶ تا ۱۰ کلاهک مستقل پرتابی حمل می‌کند که هر کدام قدرت انفجاری برابر با ۱۰۷ کیلوتن دارند. علاوه بر این موشک بالستیک قاره پیمای M۵۱ تعدادی ابزار انفجاری کمکی برای نفوذ به سیستم دفاع موشکی دشمن حمل می‌کند.

نمونه‌های جدیدتر این موشک که در سال ۲۰۱۵ با نام M۵۱.۲ معرفی شد می‌تواند کلاهک‌هایی با قدرت انفجار ۱۵۰ کیلوتن نیز حمل کند. موشک بالستیک فرانسوی از سیستم هدایت astro-inertial برخوردار بوده و اگر چه قابلیت نصب سیستم جهت یابی ماهواره‌ای Galileo روی آن وجود دارد، اما هنوز این سیستم روی آن نصب نشده است. بدین ترتیب در شرایط کنونی موشک بالستیک قاره پیمای M۵۱ دقت دیگر موشک‌های بالستیک با سیستم هدایت ماهواره‌ای را نداشته و دایره خطای احتمالی آن ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر است. هر یک از زیردریایی‌های کلاس Le Triomphant می‌تواند ۱۶ فروند موشک M۵۱ حمل کند و بدین ترتیب ناوگان دریایی فرانسه ۶۴ فروند از این موشک‌ها را آماده شلیک دارد. نمونه پیشرفته‌تر این موشک‌ها با نام M۵۱.۳ در حال توسعه بوده و قرار است در سال ۲۰۲۵ وارد سرویس شوند.

منبع: روزیاتو