اسلحه سازمانی ارتش آمریکا- ام ۱۶

ام۱۶ با نام رسمی تفنگ کالیبر ۵٫۵۶ ام۱۶ نام سلسله تفنگ‌های خودکار و نیمه‌خودکار مجهز ساخت شرکت کلتو تحت امتیاز ارتش ایالات متحده آمریکا است. ام۱۶ که در طبقه تفنگ‌های تهاجمی (تفنگ‌های مخصوص جنگ که از فشنگ اندازه متوسط استفاده می‌کنند) است دارای چند نسل مختلف می‌باشد که مدل‌های ام۱۶/آ۱، ام۱۶/آ۲، ام۱۶/آ۳، ام۱۶/آ۴ را شامل می شود.

 

آ۲، ام۱۶/آ۳، ام۱۶/آ۴ را شامل می‌شوند.

ام۱۶
از بالا به پایین: M16A1, M16A2, M4A1, M16A4
نوع	تفنگ جهاجمی
اولین سازنده	ایالات متحده آمریکا

این تفنگ در ابتدا با نام ای‌آر-۱۵ (AR-۱۵) شناخته می‌شد و از سال ۱۹۶۳ برای جنگ در جنگل‌های ویتنام وارد ارتش آمریکا شد و از سال ۱۹۶۹ جای ام ۱۴را به عنوان سلاح سازمانیاستاندارد ارتش آمریکا درجنگ ویتنام گرفت. یک سال بعد در ۱۹۷۰ سلاح سازمانی ارتش آمریکا در ایالات متحده، اروپا و کره‌جنوبی هم از تفنگ پرقدرت‌تر و بزرگ‌تر ام۱۴ به‌ام۱۶ تغییر کرد. ام۱۴ از فشنگ‌های پرقدرت ناتو با کالیبر ۷٫۶۲ و طول ۵۱ میلی‌متر استفاده می‌کرد اما فشنگ مخصوص ام۱۶ فشنگ متوسط ۵٫۵۶x۴۵ میلی‌متری است. سلاح‌های مختلف خانواده‌ام۱۶ جنگ ویتنام به این سو سلاح سازمانی اصلی ارتش آمریکا به‌شمار می‌روند. سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که تفنگ ام۱۶ و تیربار ام ۲۴۹ را بازنشسته وام ۲۷ که یک تفنگ چندمنظوره است را جایگزین هردو خواهد کرد.

از سال ۲۰۱۰ ام۱۶ جای خود را به عنوان سلاح سازمانی اصلی ارتش آمریکا به تفنگ کارابین ام ۵ واگذار کرده که در واقع نسخه کوتاه شده‌ام۱۶ آ۲ است.

دقت و نواخت تیر (تعداد شلیک در دقیقه) ام۱۶، بالاتر از تفنگ‌های رقیبی همچون ژ۳، اف ان فال و کلاشنیکف است. کالیبر مسلسل ام۱۶، ۵٫۵۶ است و به روش غیر مستقیم توسط گاز باروت حاصل از شلیک مسلح می‌شود و سیستم قفل گلنگدن آن به صورت چرخ‌دنده‌ای طراحی شده‌است.

 

خصوصیات اسلحه

جان لوله در ام۱۶

• حالات شلیک: ۱- تک تیر، ۲- سه تیر (three-round burst) (در این حالت با هر بار فشار دادن ماشه سه تیر شلیک می‌شود. از مزیتهای آن در نشانه‌گیری است که با یک بار نشانه‌گیری دقیق، می‌توان سه تیر به سمت دشمن شلیک کرد)، ۳- رگبار (حالت رگبار در مدل ام۴آ۱ وجود دارد که در این مدل حالت سه تیر وجود ندارد)
• طول اسلحه: ۸۵۰٫۹ میلیمتر (۳۳٫۵ اینچ)
• طول لوله: ۳۶۸٫۳ میلیمتر (۱۴٫۵ اینچ) (لوله این اسلحه در نوع ام۴آ۱ سنگین تر بوده و دارای مقاومت بیشتری نسبت به گرما در آتش مداوم در حالت رگبار است)
• وزن اسلحه بدون خشاب: ۲٫۹۴ کیلوگرم (۶٫۵ پوند)
• وزن اسلحه با خشاب: ۳٫۴ کیلوگرم (۷٫۵ پوند)
• برد موثر: ۳۶۰ متر
• برد نهایی: ۳۶۰۰ متر
• میزان آتش: ۷۰۰ الی ۹۵۰ تیر در دقیقه
• سرعت گلوله در سرلوله (سرعت اولیه گلوله): ۹۵۰ متر بر ثانیه(۲۹۷۰ فوت بر ثانیه)
• خشاب: ۳۰ تایی

 

انواع مشابه

سلاح‌های دیگری با الگوگیری از ام۱۶ ساخته شده‌اند و کارخانه‌های اسلحه‌سازی در کشورهای مختلف دنیا برخی با مجوز و تحت لیسانس شرکت کلت و برخی بدون مجوز به تولید این سلاح و انواع مشابه آن مشغولند. نورینکو سی کیو یک کپی بدون مجوز چینی از ام۱۶ است که هیچ کاربردی در نیروهای مسلح چین پیدا نکرده اما در تعداد محدود در اختیار مجاهدین افغانی برای جنگ با شورویگذاشته شده و تعداد محدودی نیز به ایران و پاراگوئه صادر شد. در سال ۲۰۰۱ هم ایران سلاح جدیدی به نام S ۵٫۵۶ رونمایی کرد که با وجود آن‌که اعلام شده سلاحی با طراحی داخلی ایران است اما شکل ظاهری آن نشان می‌دهد که یک کپی مستقیم از نورینکو است. تنها تفاوت ظاهری قابل مشاهده این تفنگ با ام۱۶ در شکل ظاهری دستگیره آن است.

سرباز آمریکایی در حال تیراندازی با ام۱۶آ۲ در هاوایی

ام۱۶ با دوربین دید در شب، ۱۹۷۲

تفنگدار دریایی آمریکا در حال تیراندازی با ام۱۶آ۴

سربازان مالزیایی با ام۱۶آ۱ مجهز به نارنجک‌انداز ام۲۰۳

تفنگ‌های جنگ ویتنام: دو ام۱۶ در ردیف سوم و پنجم از بالا و یک ای‌آر۱۰ در میان آن‌ها

تفنگداران دریایی فیلیپین در حال تیراندازی با ام۱۶

ام ۴ کارابین (جلو) و ام۱۶ (عقب) در تمرین تیراندازی تفنگداران آمریکاییام۱۶ هم‌اکنون در سازمان رزم ارتش‌های ۱۵ کشور عضو ناتو و بیش از ۸۰ کشور در کل دنیا قرار داد. کارخانه‌های متعددی در آمریکا، کانادا و چین تاکنون بیش از ۸ میلیون قبضه از انواع مختلف این سلاح را تولید کرده‌اند و حدود ۹۰ درصد آن‌ها هم‌اکنون در حال استفاده هستند. در ارتش آمریکا ام۱۶ جایگزین ام۱۴وکارابین ام ۱به عنوان سلاح استاندارد سازمانی شد. البته‌ام۱۴ هنوز به عنوان یک تفنگ تک‌تیرانداز وهمچنین در کاربردهای تشریفاتی استفاده می‌شود.